ΝΤΟΡΑ ΝΤΟΥΤΣΗ

Είναι αλήθεια ότι πολλά από τα συμπτώματα, διαταραχές, ψυχολογικές δυσκολίες, κάποιου είδους δυσφορία ή ακόμα και απλά προβλήματα που αντιμετωπίζουμε στην παρούσα καθημερινή μας ζωή, έχουμε την τάση να τα αποδίδουμε σε εξωτερικούς παράγοντες, έξω από τον εαυτό μας. Παραγνωρίζουμε όμως, ότι αυτές οι δυσκολίες, που εμφανίζονται για να μας προστατεύσουν κάπως, ίσως με όχι τόσο αποτελεσματικό τρόπο, από σοβαρότερα προβλήματα που μπορεί να μας συμβούν, σχετίζονται με καταστάσεις και εμπειρίες που έχουμε βιώσει, οι οποίες έχουν καταγραφεί και κωδικοποιηθεί, διαφορετικά για τον καθένα, μέσα μας, στις ρίζες μας, ως απειλητικές. Π.χ. ένα σύμπτωμα ή μια αρρώστια μπορεί να εμφανίστηκε σαν ένα πρώιμο σημάδι, παίζοντας τον ρόλο της προειδοποίησης, που μας υποχρεώνει να αναγνωρίσουμε ότι κάτι δεν πάει καλά. Δε συνειδητοποιούμε επίσης ότι οι λύσεις για όσα μας απασχολούν βρίσκονται μέσα μας και όχι στον εξωτερικό κόσμο και αυτές οι λύσεις δίνονται από τις εσωτερικές μας δυνάμεις που διαθέτουμε όλοι.

Αν παρομοιάσουμε τον άνθρωπο με ένα δέντρο, στο οποίο οι ορατές πλευρές του είναι τα φύλλα, τα κλαδιά και ο κορμός θα δούμε ότι στα φύλλα βρίσκονται τα συμπτώματά του, αυτά που τον απασχολούν και μπορεί να περιγράψει σε λεκτικό, γνωστικό, συνειδητό επίπεδο. Τα φύλλα επηρεάζονται από τα κλαδιά, δηλαδή από τις σκέψεις και πεποιθήσεις του για αυτό που του συμβαίνει, για τον εαυτό, τον κόσμο και τους Άλλους. Τα κλαδιά επηρεάζονται από τον κορμό, δηλαδή από τα συναισθήματα που νιώθει και τα συναισθήματα εξαρτώνται άμεσα από τις ρίζες του δέντρου, που δεν είναι ορατές στοσυνειδητό μέρος της προσωπικότητας, και από τις οποίες εξαρτάται η υγεία όλου του δέντρου. Καθετί που συνέβη κάποτε στις ρίζες μας, επιδρά στον τρόπο που το βιώνουμε σήμερα, στα φύλλα μας.

Στις ρίζες εντοπίζονται οι βαθύτερες αιτίες των προβλημάτων μας, όπου  λαμβάνουν χώρα οι μη ορατές, εσωτερικές διεργασίες και είναι το μέρος εκείνο του εαυτού μας που έγιναν οι αρχικές κωδικοποιήσεις μας, οι οποίες καθόρισαν την ερμηνεία μας για αυτά που συνέβησαν και μας συμβαίνουν. Στις ρίζες του δέντρου βρίσκονται κρυμμένες οι πρώιμες εμπειρίες και τα βιώματα της παιδικής μας ηλικίας, με τις συναφείς πυρηνικές πεποιθήσεις, συχνά δυσλειτουργικές, που αναπτύχθηκαν τότε και εσωτερικεύτηκαν, δηλαδή έγιναν αναπόσπαστο μέρος του εαυτού, με αποτέλεσμα να νιώθουμε τόσο άνετα και οικεία με αυτές, ώστε να αναπτύσσουμε ακόμη μια δυνατή παρόρμηση να τις διατηρήσουμε στην ενήλικη ζωή, ενώ δεν εξυπηρετούν κανέναν απολύτως πλέον σκοπό. Οι πεποιθήσεις αυτές δημιουργήθηκαν απέναντι στην παρουσία μιας απειλής (απόρροια της μη εκπλήρωσης μιας βασικής συναισθηματικής ανάγκης μας ως παιδιών) και ευθύνονται για τον παγιωμένο τρόπο που σήμερα σκεφτόμαστε, αισθανόμαστε και αντιδρούμε στα διάφορα ερεθίσματα και καταστάσεις του εξωτερικού περιβάλλοντος, ‘επιλέγοντας΄ τρόπους λειτουργίας, όχι πάντα υγιείς και προσαρμοστικούς.

Μέσα από τη θεραπεία και στα πλαίσια του τρόπου λειτουργίας και συμπεριφοράς του ατόμου, θέλουμε να αλλάξει τον τρόπο που αυτό νιώθει μέσα του και να φροντίσει τις πλευρές, τα κομμάτια του εαυτού του που έχουν ανάγκες και επιθυμίες, διαφορετικές και συχνά ανταγωνιστικές μεταξύ τους, οι οποίες όταν δεν καλύπτονται ή τουλάχιστον δεν καλύπτονται σε ικανοποιητικό βαθμό, ξεσπούν και γίνονται συμπτώματα. Καθώς ο εαυτός είναι ένα όλον αλλά ταυτόχρονα έχει και πολλές πλευρές που θέλουν να ικανοποιηθούν, είναι απαραίτητο και αναγκαίο να λαμβάνονται υπόψη από το άτομο όλες αυτές οι πλευρές και να ¨ακούγονται¨ τα συγκεκριμένα αιτήματά τους, σε μια συνεργατική προσπάθεια όλων των επιμέρους αναγκών και επιθυμιών για την αντιμετώπιση μιας κρίσιμης κατάστασης και προς την κατεύθυνση μιας ενοποιητικής και αρμονικής λειτουργίας του ψυχολογικού μας συστήματος. Επομένως, όταν ερχόμαστε αντιμέτωποι με μια κρίσιμη για τον εαυτό κατάσταση είναι σκόπιμη η συμμετοχή στη λήψη των αποφάσεών μας, όλων των επιμέρους επιθυμιών και αναγκών του εαυτού καθώς πολλά από τα προβλήματά μας είναι αποτέλεσμα αποκλεισμένων πλευρών του εαυτού μας.

Σκοπός της θεραπείας λοιπόν δεν είναι να διαγράψουμε, να κόψουμε τα άρρωστα, γνωστά και αναγνωρίσιμα φύλλα του δέντρου, να εξαλείψουμε τελείως δηλαδή το σύμπτωμα, αλλά να το χρησιμοποιήσουμε σαν οδηγό, σαν ένα μήνυμα, που εμφανίστηκε για να μας επικοινωνήσει ότι κάτι μέσα μας δυσλειτουργεί, πράγμα που σημαίνει ότι δεν καλύπτεται κάποια εσωτερική μας ανάγκη και ότι αποκλείστηκε κάποια πλευρά του εαυτού μας που ζητά να ικανοποιηθεί αυτή η ανάγκη. Να κατανοήσουμε δηλαδή ότι το σύμπτωμα εξυπηρετεί μια ανάγκη, η οποία, αφού αναγνωριστεί μέσα στη θεραπεία, πρέπει να φροντιστεί για το καλό ολόκληρου του εαυτού. Σκοπός είναι να βοηθήσουμε το δέντρο να βγάλει και πάλι τα δικά του πράσινα υγιή φύλλα. Και αυτό θα γίνει με το να φροντίσουμε, να ενδυναμώσουμε και να θεραπεύσουμε τις ρίζες του δέντρου, δηλαδή να εστιάσουμε στους μηχανισμούς και τις διεργασίες δημιουργίας, διατήρησης και διαιώνισης των συμπτωμάτων, εντοπίζοντας την αρχική κρίσιμη συναισθηματική αιτία, στην οποία βρίσκεται η ρίζα του προβλήματος, μέσω της κινητοποίησης μιας βιωματικής διαδικασίας σε ένα βαθύ επίπεδο εσωτερικής επίγνωσης.