ΨΥΧΟΘΕΡΑΠΕΙΑ

Ψυχοθεραπεία είναι η διαδικασία, κατά την οποία ο θεραπευτής είναι το εργαλείο, μαζί με πλήθος άλλων τεχνικών, της προσέγγισης που ακολουθεί, και δεξιοτήτων, ώστε ο θεραπευόμενος να οδηγηθεί με ασφάλεια, μέσα σε ένα ασφαλές περιβάλλον, αναγνώρισης, ενδυνάμωσης και υποστήριξης, στην επίτευξη του θεραπευτικού του στόχου.

Απαντώντας στη σύγχυση πολλών θεραπευόμενων γύρω από την έννοια της ψυχοθεραπείας, αξίζει να διευκρινιστεί ότι η ψυχοθεραπεία είναι μια γενική έννοια, στην οποία περιλαμβάνονται πολλές και διαφορετικές μεθοδολογικές προσεγγίσεις όπως αυτές που περιγράφονται επιγραμματικά παρακάτω αλλά και άλλες όπως η ψυχανάλυση, η συστημική ψυχοθεραπεία, οι θεραπείες ομάδας κ.α. Καθεμία από αυτές τις προσεγγίσεις αποτελεί επίσης μια γενική κατηγορία, δηλαδή υπάρχουν πολλές και διαφορετικές σχολές της κάθε προσέγγισης. Απαραίτητη προϋπόθεση για να γίνει κάποιος ψυχοθεραπευτής είναι να έχει εκπαιδευτεί στο συγκεκριμένο είδος ψυχοθεραπείας. Αυτή η εκπαίδευση δεν περιλαμβάνεται στις βασικές σπουδές ούτε του ψυχιάτρου ούτε του ψυχολόγου. Άρα δεν είναι όλοι οι ψυχίατροι και οι ψυχολόγοι, ψυχοθεραπευτές.

Α. ΚΛΙΝΙΚΗ ΥΠΝΩΣΗ – ΒΙΟΘΥΜΙΚΗ ΨΥΧΟΘΕΡΑΠΕΙΑ / ΥΠΝΟΘΕΡΑΠΕΙΑ

1.Τι είναι ‘Υπνωση;

Η ύπνωση δεν είναι ύπνος! Είναι κατάσταση βαθιάς σωματικής και διανοητικής χαλάρωσης στην οποία όλοι έχουμε την έμφυτη ικανότητα να μπαίνουμε, καθημερινά, κατά τη διάρκεια της οποίας υπάρχει μετατόπιση της εστίασης της προσοχής μας, δηλαδή της συγκέντρωσής μας, από τα εξωτερικά ερεθίσματα στα ερεθίσματα του εσωτερικού μας κόσμου. Δεν είναι απώλεια συνείδησης, καθώς εξακολουθούμε να έχουμε αισθητηριακή ενημερότητα και αντίληψη των ερεθισμάτων του εξωτερικού περιβάλλοντος με όλες μας τις αισθήσεις, σε ηπιότερο βαθμό συνήθως, χωρίς όμως αυτό να σημαίνει ότι για κάποιον αυτές οι αισθήσεις δε θα οξυνθούν. Ούτε είναι πλήρη απώλεια ελέγχου, ώστε μέσα στο κλινικό πλαίσιο να φοβάται ο θεραπευόμενος ότι θα αρχίσει να λέει ή να κάνει ¨περίεργα¨πράγματα. Στην ύπνωση έχουμε να κάνουμε με ένα διαφορετικό επίπεδο συνειδητότητας, στο οποίο υπεισέρχεται το άτομο και για ένα είδος ψυχολογικής αποσύνδεσης. Μέσα στο θεραπευτικό πλαίσιο, με τις κατάλληλες και απλές παροτρύνσεις του θεραπευτή, η ύπνωση είναι το θεραπευτικό εργαλείο, καθώς αυτή καθεαυτή δεν είναι θεραπεία, το οποίο δημιουργεί τις κατάλληλες συνθήκες βαθιάς χαλάρωσης, γαλήνης και ηρεμίας στον θεραπευόμενο, ώστε να εφαρμοστούν τεχνικές για την αντιμετώπιση ενός ευρέως φάσματος ψυχολογικών, συναισθηματικών και ψυχοσωματικών προβλημάτων και συμπτωμάτων. Πάλι στην κλινική της μορφή, ο θεραπευόμενος δεν ενισχύεται σε υπερανάλυση και ερμηνεία σε συνειδητό επίπεδο, καθώς αυτό θα σήμανε αυτόματη μετάβαση σε άλλα επίπεδα λειτουργίας που εμποδίζει την υποσυνείδητη  διεργασία, αλλαγή και ριζική θεραπεία.

  1. Πώς λειτουργεί η Κλινική ύπνωση-Βιοθυμική Υπνοθεραπεία;

«Δε φταίω εγώ που κλείστηκα σ΄αυτή την πανοπλία. Έπρεπε να τη φοράω, για να ΄μαι πάντα έτοιμος για μάχες». Ρόμπερτ Φίσερ, ¨Ο ιππότης με τη σκουριασμένη πανοπλία¨

Πρόκειται για μια θεραπεία του Συναισθήματος. Είναι μια βραχείας διάρκειας θεραπεία του Υποσυνειδήτου, με ό,τι αυτό μπορεί να συνεπάγεται για τον διαθέσιμο χρόνο του θεραπευόμενου αλλά και το κόστος της θεραπείας, αποτελώντας την πιο σύγχρονη εξέλιξη των θεραπειών του υποσυνειδήτου, με αρχή, μέση και τέλος, που, σε αντίθεση με άλλες θεραπείες που στοχεύουν στο σύμπτωμα, εστιάζει στους μηχανισμούς και τις διαδικασίες δημιουργίας των συμπτωμάτων. Και αυτό, γιατί το σύμπτωμα εξυπηρετεί μια ανάγκη, η οποία δεν καλύπτεται ή δεν καλύπτεται πλήρως και έτσι δημιουργήθηκε το σύμπτωμα. Στόχος λοιπόν της συγκεκριμένης θεραπείας είναι η θεραπεία των βαθύτερων αιτιών των συμπτωμάτων/προβλημάτων μας. Βασική αρχή των θεραπειών του υποσυνειδήτου είναι  ότι οι περισσότερες διαταραχές και τα συμπτώματα με τα οποία εκδηλώνονται, έχουν τη ρίζα τους στο βαθύ ασυνείδητο και διατηρούνται μέσω των δυναμικών του.

Το υποσυνείδητο ή ασυνείδητο είναι το βαθύτερο εκείνο τμήμα του νου που κάποιες λειτουργίες μας που περιλαμβάνουν συγκεκριμένες πεποιθήσεις, συναισθήματα, εμπειρίες, αποσπώνται, αποσυνδέονται από τον βασικό, συνειδητό κορμό της προσωπικότητάς μας, από το εκτελεστικό της μέρος που έχει πλήρη επίγνωση και η επεξεργασία των πληροφοριών που αφορούν αυτές τις λειτουργίες γίνεται εκτός του πεδίου της συνειδητής αντίληψης. Μέσω της ύπνωσης, το συνειδητό μπορεί να αποκτήσει πρόσβαση σε αυτές τις πληροφορίες. Βασικό επιπλέον αξίωμα της βιοθυμικής υπνοθεραπείας είναι ότι τα συναισθήματα μαθαίνονται, όπως και οι συνήθειες. Η συναισθηματική μάθηση είναι το πρώτο είδος μάθησης που οδηγεί στις αρχικές πρώιμες συγκινησιακές αντιδράσεις, αποκρίσεις σε αντίστοιχα συγκινησιακά ερεθίσματα και εμπειρίες, οι οποίες δημιούργησαν καταγραφές και κωδικοποιήσεις στη συναισθηματική μας μνήμη σε πολύ πρώιμη ηλικία. Το είδος αυτό της μάθησης συντελείται και ολοκληρώνεται στα πρώτα χρόνια της ζωής του ανθρώπου, στο προλεκτικό στάδιο ανάπτυξης και καταχωρείται στη συναισθηματική μνήμη στην αμυγδαλή του εγκεφάλου. Το δεύτερο και μεταγενέστερο είδος μάθησης, η γνωστική μάθηση εμφανίζεται αργότερα, διαρκώς εξελίσσεται και υπόκειται σε λογική επεξεργασία. Η ασύγχρονη ανάπτυξη αυτών των δύο ειδών μάθησης, έχει ως αποτέλεσμα στο να αντιδρούμε συναισθηματικά στο σήμερα ως ενήλικες, με τον ίδιο τρόπο που αντιδρούσαμε όταν ήμασταν μικρά παιδιά, απέναντι σε ερεθίσματα και καταστάσεις που αντιλαμβανόμαστε τώρα ως απειλητικές, παρόμοιες με εκείνες της πρώιμης εμπειρίας. Το υποσυνείδητο έχει μνήμη προλεκτικής συγκινησιακής μάθησης σε αντίθεση με το συνειδητό που δεν έχει, παρά μόνο να αποκτήσει μέσω της ύπνωσης.

Μαθαίνουμε επομένως πώς να αισθανόμαστε και εφόσον αυτό το συναίσθημα, που οδήγησε σε ΄σωστή΄ για το σύστημά μας αντίδραση στο παρελθόν, λειτούργησε, το επαναλαμβάνουμε και γίνεται συνήθεια. Όμως, αυτός ο τρόπος αντίδρασης που λειτούργησε και μας προστάτεψε όταν ήμασταν μικρά παιδιά και έδρασε ως προστατευτική ασπίδα απέναντι σε μια κατάσταση που εκλάβαμε ως απειλητική, ενώ δεν αποκλείεται να ήταν και παρερμηνεία, γίνεται σήμερα εμπόδιο που δημιουργεί τα παρόντα προβλήματά μας. Στόχος της θεραπείας είναι ο εντοπισμός βιωματικά από το βαθύ ώριμο κομμάτι του υποσυνειδήτου, της αρχικής κρίσιμης αιτίας, της εμπειρίας μέσα στην οποία δημιουργήθηκαν τα συμπτώματα, η οποία βρίσκεται στη ρίζα των προβλημάτων μας. Ουσιαστικά, δεν είναι η κρίσιμη ή τραυματική εμπειρία αυτή καθεαυτή που προκαλεί το πρόβλημα, αλλά οι παγιωμένες αντιδράσεις του υποσυνειδήτου σε συγκεκριμένα και παρόμοια με αυτά ερεθίσματα.

Καθώς τα προβλήματα ξεκινούν κυρίως από τον τρόπο που σκέφτεται και ερμηνεύει κανείς τα πράγματα και τα γεγονότα που του συμβαίνουν και εφόσον οι σκέψεις και πεποιθήσεις εμπεριέχουν αποθηκευμένα συναισθήματα, στη θεραπεία ο θεραπευτής απευθύνεται στον υποσυνείδητο νου του θεραπευόμενου, στον οποίο έχει καταγραφεί η συναισθηματική μνήμη. Μέσω της υπνοθεραπείας ενεργοποιείται το παρασυμπαθητικό τμήμα του αυτόνομου νευρικού συστήματος του εγκεφάλου με απλές παροτρύνσεις, συστάσεις και έμμεσες οδηγίες, επιχειρείται και τελικά συντελείται ένας επανασυνειρμός της εμπειρικής ζωής του ατόμου. Τα περιττά και δυσάρεστα συναισθήματα που ανήκουν σε άλλη εποχή απελευθερώνονται και επαναξιολογούνται. Τα ερεθίσματα δεν πυροδοτούν πια τους αρνητικούς συνειρμούς, αντίθετα εγείρουν συνειρμούς που σχετίζονται με νέες προσωπικές ικανότητες και δυναμικά. Η εμπειρική πραγματικότητα του παρελθόντος εντοπίζεται και αναβιώνει στη θεραπεία, ενώ αφομοιώνεται στο παρόν με νέους τρόπους λειτουργίας του ατόμου, πιο αποτελεσματικούς, με την παρουσία του σύγχρονου ενήλικα ώριμου εαυτού.

Τελικά, τα μη χρήσιμα συναισθήματα με τη μορφή βαθιά ριζωμένων και εμπεδωμένων συνηθειών ¨ξεμαθαίνονται¨ και καθώς το ασυνείδητο είναι δυναμικό, ο θεραπευόμενος αποκτά την ικανότητα να ξαναμάθει με νέο τρόπο οτιδήποτε έχει μάθει στο παρελθόν, αφού η συναισθηματική μάθηση δεν είναι στην πραγματικότητα στατική, αλλά ρευστή.

Γνωσιακή – Συμπεριφοριστική θεραπεία (Cognitive Behavioral Therapy)

Σε αυτή τη θεραπεία μαθαίνουμε να παρατηρούμε και να αμφισβητούμε τη χρησιμότητα και την αξιοπιστία σκέψεων  και πεποιθήσεων που είναι πιθανό να περιέχουν στρεβλώσεις, παρερμηνείες, διεργασιακά λάθη και μεροληψίες, που επηρεάζουν τα συναισθήματά μας, μας δημιουργούν σωματικά συμπτώματα και επιδρούν στη συμπεριφορά μας.

Schema Therapy

Μπλέκεστε επανειλημμένα σε σχέσεις με ανθρώπους που είναι ψυχροί απέναντί σας;

Βάζετε τις ανάγκες των άλλων πάνω από τις δικές σας, ώστε τελικά οι δεύτερες να μην εκπληρώνονται ποτέ, έτσι ώστε να μη γνωρίζετε καν ποιες είναι οι πραγματικές σας ανάγκες;

Φοβάστε πως κάτι κακό θα σας συμβεί, με αποτέλεσμα ένας ήπιος βήχας να σας δημιουργεί πανικό για μια σοβαρότερη αρρώστια;

Νιώθετε πως στο βάθος είστε ανεπαρκής ή ανάξιος να αγαπηθεί  και πως αν κάποιος σας γνωρίσει καλύτερα  δε θα μπορούσε να σας αποδεχτεί;

Αυτού του είδους τα συμπτώματα ονομάζονται παγίδες ζωής και αναφέρονται σε ένα Σχήμα που άρχισε στην παιδική μας ηλικία και έχει αντίκτυπο στην υπόλοιπη ζωή.

Τα Σχήματα είναι γνωστικές δομές που περιέχουν πυρηνικές πεποιθήσεις, σκέψεις και μοτίβα σκέψεων, εμπειρίες, αναμνήσεις και συναισθήματα που αναπτύχθηκαν και καθορίστηκαν κατά την παιδική μας ηλικία από τα βιώματα που είχαμε και την ιδιοσυγκρασία με την οποία γεννηθήκαμε και μας οδηγούν σε συμπεριφορές και αντιδράσεις που οδηγούνται από τα σχήματα αυτά.

Κάποτε μπορεί να μας εγκατέλειψαν, να μας επέπληξαν, να μας υπερπροστάτευσαν, να μας απομόνωσαν, να μας στέρησαν, δηλαδή να μας έβλαψαν με κάποιο τρόπο στο οικογενειακό περιβάλλον ή κάποιος από τους υπόλοιπους σημαντικούς Άλλους. Έτσι δημιουργήθηκε το Σχήμα, που είναι αυτοκαταστροφικό, πιέζει για επικράτηση και επιδιώκουμε να το εφαρμόζουμε, να το διατηρούμε και να το διαιωνίζουμε στη ζωή μας,  αφού φύγουμε από το σπίτι στο οποίο μεγαλώσαμε, γιατί νιώθουμε ότι μας εξασφαλίζει σταθερότητα, η οποία είναι χαρακτηριστικό της ανθρώπινης τάσης. Τελικά, γίνεται  μέρος του εαυτού μας. Συνεχίζουμε να δημιουργούμε καταστάσεις στις οποίες μας κακομεταχειρίζονται, μας αγνοούν, μας υποβιβάζουν.  Οι παγίδες προσδιορίζουν τον τρόπο σκέψη μας, τη συμπεριφορά μας τα συναισθήματά μας, τη σχέση μας με τους άλλους. Αντιπροσωπεύουν ό,τι ξέρουμε και αν και είναι οδυνηρές μας κάνουν να νιώθουμε οικεία, είναι λοιπόν ιδιαίτερα δύσκολο να αλλάξουν. Αυτά τα σχήματα ήταν ρεαλιστικά όταν ήμασταν παιδιά και αναπτύχθηκαν ως μέσο προσαρμογής στο οικογενειακό μας περιβάλλον, το πρόβλημα είναι ότι συνεχίζουμε να τα επαναλαμβάνουμε ακόμα και όταν δεν εξυπηρετούν κανέναν απολύτως σκοπό. Ακόμα κι αν φαίνεται πως έχουμε τα πάντα, κοινωνική θέση, ιδανικό γάμο, σεβασμό των ανθρώπων γύρω μας, επιτυχημένη καριέρα, δεν μπορούμε ν απολαύσουμε τη ζωή και να νιώσουμε ότι τα καταφέραμε.

Σε αυτή τη θεραπεία αναγνωρίζουμε τα συγκεκριμένα σχήματα που μας έχουν καθηλώσει και δίνοντας φωνή στο εσωτερικό μας παιδί μαθαίνουμε να τα αποδομούμε.

Mindfulness

Mindful ή Mind Full;

Πόσες φορές μέσα στη μέρα δεν έχετε παρατηρήσει τον εαυτό σας να έχει μια αίσθηση λειτουργίας στον αυτόματο πιλότο;

Οι ασκήσεις του Mindfulness αποκαθιστούν την έλλειψη σύνδεσης που χάθηκε με τα πολλαπλά και ταυτόχρονα καθήκοντα (multitasking) και την έλλειψη χρόνου.

Ενσυνειδητότητα είναι η κατάσταση εκείνη κατά την οποία δίνω προσοχή με ένα συγκεκριμένο τρόπο στο παρόν, στην παρούσα στιγμή και εμπειρία, συνειδητά, με μια μη κριτική στάση απέναντι στις συνθήκες και με αποδοχή απέναντι σε αυτό που συμβαίνει, στο οποίο είμαι απόλυτα συγκεντρωμένος και επικεντρωμένος, χωρίς να απορροφώμαι και να παρασύρομαι στις σκέψεις μου για το παρελθόν ή το μέλλον.

Είναι θεαματικά τα αποτελέσματα από την εφαρμογή της θεωρίας στην πράξη των τεχνικών της Ενσυνειδητότητας, στην καθημερινή μας ζωή, στην αντιμετώπιση του άγχους και της κατάθλιψης, στην αύξηση του θετικού συναισθήματος, στην καλύτερη συναίσθηση του εαυτού, στη σωματική ευεξία.

Scroll to Top