ΥΠΗΡΕΣΙΕΣ

Η συμβουλευτική ψυχολογία στοχεύει στην παροχή βοήθειας η οποία θα οδηγήσει τον συμβουλευόμενο σε μια πιο ικανοποιητική και εποικοδομητική διαβίωση. Βοηθά κυρίως σε περιπτώσεις αλλαγών και κρίσεων που αντιμετωπίζει κάποιος, στις οποίες αδυνατεί να αντεπεξέλθει χωρίς βοήθεια. Πρόκειται για καταστάσεις που διαρρηγνύουν ή διαταράσσουν τον προηγούμενο τρόπο ζωής του ανθρώπου, όπως είναι η φυσική αναπηρία, το πένθος, ένα σοβαρό ατύχημα, μια απειλητική για τη ζωή ασθένεια, η απώλεια της εργασίας ή της κατοικίας, οι συζυγικές ή οικογενειακές δυσκολίες, η διάλυση μιας σχέσης, η μετανάστευση και άλλες.

Ωστόσο, συμβουλευτική μπορεί να ζητηθεί και για πιο απλά προβλήματα τα οποία απασχολούν κάποιον, που για εκείνον θα είναι σημαντικά, τα οποία εμποδίζουν τη γενικότερη λειτουργικότητά του και αποτελούν πρόκληση για τη δική του ψυχική υγεία. Άλλωστε, αξίζει να αναφέρουμε ότι σύμφωνα με τον Παγκόσμιο Οργανισμό Ψυχικής Υγείας (Π.Ο.Υ.), η ψυχική υγεία ορίζεται ως η κατάσταση πλήρους σωματικής, ψυχικής και κοινωνικής ευεξίας και όχι η απουσία ασθένειας ή αναπηρίας.

Για να υπάρξει μια εποικοδομητική συμβουλευτική σχέση, η οποία θα οδηγήσει στην επίτευξη στόχων που θα καθοριστούν και συμφωνηθούν από κοινού με τον θεραπευτή, πρέπει να προηγηθεί θετική και ουσιαστική επικοινωνία μεταξύ του συμβουλευόμενου και του σύμβουλου ψυχολόγου. Μέσω της επικοινωνίας αυτής και της αλληλεπίδρασης ενισχύεται η εκατέρωθεν, αμφίδρομη αυτοαποκάλυψη (διαδικασία αποκάλυψης πτυχών της προσωπικότητας του ατόμου τόσο στον ίδιο τον εαυτό του όσο και σε άτομα τα οποία εμπιστεύεται), ιδρύεται μια σχέση εμπιστοσύνης και ο συμβουλευόμενος αποκτά περισσότερη αυτογνωσία.

Το μοίρασμα των εμπειριών και η διαπροσωπική συνδιαλλαγή στη συμβουλευτική σχέση συμβάλλουν στην απόκτηση αυξημένης αυτοεπίγνωσης από τον συμβουλευόμενο αναφορικά με τις αντιδράσεις του, τη γνώση που έχει για τη συμπεριφορά του, τις στάσεις, τις αξίες, τις πεποιθήσεις, τα ενδιαφέροντα, τις πεποιθήσεις του. Και γνωρίζοντας καλύτερα τον εαυτό του, αποκτά και καλύτερη επίγνωση των στόχων του, αν αυτοί δεν είναι συγκεκριμένοι, ενώ παράλληλα μπορεί να γνωρίσει καλύτερα και τους γύρω του.

Καθώς η επικοινωνία, γενικά, επικυρώνει ή καταρρίπτει και διαψεύδει τη γνώση που θεωρεί ότι έχει κανείς για τον εαυτό του, μέσα στη συμβουλευτική σχέση ο συμβουλευόμενος αντιλαμβάνεται ότι μερικά στοιχεία του εαυτού μας μας είναι γνωστά και μερικά μας είναι άγνωστα, όπως επίσης ότι μερικά στοιχεία του εαυτού μας είναι γνωστά και μερικά άγνωστα στους άλλους ανθρώπους. Το «παράθυρο Johari» είναι ένας χρήσιμος τρόπος διερεύνησης της αυτογνωσίας. Πρόκειται για ένα τετράγωνο χωρισμένο σε τέσσερα μέρη και κάθε ένα από αυτά περιλαμβάνει τη συμπεριφορά, τα κίνητρα και τα συναισθήματα του ανθρώπου.

Κάθε τέταρτο αντιπροσωπεύει έναν τομέα επίγνωσης ή μη επίγνωσης που έχει για τον εαυτό του τόσο το ίδιο το άτομο όσο και εκείνοι με τους οποίους σχετίζεται. Καθένας έχει συναισθήματα, συμπεριφορές και κίνητρα σε όλα τα πλαίσια. Η διαφορά έγκειται στο μέγεθος του ανοίγματος για κάθε πλαίσιο. Το ανοικτό πλαίσιο περιλαμβάνει πράγματα που γνωρίζει ο εαυτός και οι άλλοι. Το τυφλό πλαίσιο περιλαμβάνει πράγματα που δε γνωρίζει ο εαυτός και γνωρίζουν οι άλλοι. Το κρυμμένο περιλαμβάνει πράγματα που γνωρίζει ο εαυτός και δε γνωρίζουν οι άλλοι. Και το άγνωστο περιλαμβάνει πράγματα που δε γνωρίζει ούτε ο εαυτός ούτε οι άλλοι.

Όσο μεγαλύτερο είναι το ανοιχτό πλαίσιο ενός ατόμου, τόσο πιο αυξημένη αυτοεπίγνωση και μεγαλύτερη εμπιστοσύνη στον εαυτό του έχει που του επιτρέπει να συναναστρέφεται τους γύρω του με ουσιαστικό τρόπο.

Στην αρχή μιας ψυχοθεραπείας/συμβουλευτικής, το κρυμμένο πλαίσιο του ατόμου είναι μεγάλο και προοδευτικά γίνεται μικρότερο καθώς αρχίζει να αυτοαποκαλύπτεται. Το ανοιχτό μεγαλώνει καθώς η διαδικασία προχωρά. Το τυφλό στην ψυχοθεραπεία μπορεί να περιλαμβάνει υλικό του εαυτού του θεραπευόμενου που ο θεραπευτής του το αντανακλά μέσα π.χ. από εκφράσεις του προσώπου και που ο πρώτος δε γνωρίζει ή δε συνειδητοποιεί ότι διαθέτει. Καθώς ο θεραπευτής αντανακλά αντιδρά απαντά και μεταβιβάζει το μήνυμα ότι παρακολουθεί τον θεραπευόμενο και ότι μπορεί αν του έχει εμπιστοσύνη, το τυφλό πλαίσιο μειώνεται.

Στόχος της συμβουλευτικής είναι να βοηθήσει το άτομο να μετακινηθεί σε αυτή την κατάσταση κατά την οποία το μέγεθος του ανοιχτού πλαισίου είναι το μεγαλύτερο δυνατό, ώστε να κατακτήσει την ισορροπία και να πετύχει τους στόχους του.